Çocuğunuzun Empatisini Geliştirmek İçin Ne Yapabilirsiniz?
Çocuğunuzun Empatisini Geliştirmek İçin Ne Yapabilirsiniz?
Çocuklar her ne kadar empatiyle doğsalar da bazı çocuklar başkalarının çektiği acılara karşı oldukça kayıtsız görünebilir. Başkalarının bakış açısını görmeyi, başkalarının duygularına ve davranışlarına uygun şekilde yanıt vermeyi öğrenebilirler. İşte çocuğunuzun daha empatik olmayı öğrenmesine yardımcı olabileceğiniz bazı yollar:
- Duygulara nasıl değer verileceği konusunda model olun.
Çocuğunuza ve başkalarına karşı sıcaklık, saygı ve empati gösterin. İnsanların duygularını onaylayın ve değer verin. Birisi üzgün, sıkıntılı veya sinirli olduğunda anlayışlı ve sempatik olun. Çocuğunuzun dinlemediğini düşünüyorsanız bile, nezaket ve saygıyla başkaları hakkında konuşun.
- Duygularınızı açıkça ifade edin.
Zor bir gün geçiriyorsanız veya yoğun bir duygu hissediyorsanız (iyi ya da kötü olsun) çocuğunuza söyleyin. Tepkileri sizi şaşırtabilir! Başkalarının duygularını tanımalarına ve nasıl tepki vermeleri gerektiğine yardımcı olabilirsiniz.
- Çocuğunuzun başa çıkma becerilerini destekleyin.
Başka birinin acısını hissetmek acıtır, bu nedenle çocuğunuzun başkalarının acısını deneyimlemekten ve onunla ilgilenmekten uzak durması doğaldır. Kendilerini güvende hissederlerse, olumsuz duyguları yaşamaktan daha az korkarlar. Çocuğunuz duygusal ve fiziksel destek için size güvenebileceklerini biliyorsa, kendi davranışlarını daha kolay düzenleyebilecek ve başkaları için endişelenmekten daha az kaçınacaktır.
- Çocuğunuza empati dilini öğretin.
Birlikte aynanın önünde durun. Sırayla duygulara göre mimikler yapın: üzüntü, öfke, sürpriz, hayal kırıklığı, mutluluk, beklenti vb. Çocuğunuzun farklı yüz ifadeleri yaptığı durumların fotoğraflarını çekin. Fotoğrafları yazdırın ve her bir duyguyu etiketleyin. Başka yerlerde bulduğunuz fotoğrafları veya resimleri de ekleyerek birlikte bir duygu kitabı hazırlayın. Bir duvara ya da buzdolabına bu resimleri asın. Belirli bir yüz ifadesinin ya da davranışın anlamı hakkında farklı bir fikriniz varsa çocuğunuzu düzeltmeyin ya da eleştirmeyin, ancak onu görme şeklinizi belirtin ve ona doğru bir cevap olmadığını söyleyin: Birisinin nasıl hissettiğini bilmek için sormak gerekir.
- Çocuğunuzun hislerini kabul edin.
Çocuğunuza onun hakkındaki gözlemlerinizi ifade edin ve nasıl hissettiğini önemseyin. “Bugün okuldan sonra parka gitmeyeceğimizi duyduğunda hayal kırıklığına uğradığını görebiliyorum.” “Oyuncağın kırıldığında üzüldüğünü hissettim.” “Dans dersi için mutlu olmuş gibisin.” Belki çocuğunuz belirttiğiniz duyguyu hissetmediğinden bahsedecek. Bu sayede hem çocuğunuza dair yanlış anlaşılmayı gidermiş olacak hem de onun kendini ifade etmesi için fırsat vermiş olacaksınız.
- Duygu, düşünce ve davranışları birbirine bağlayın.
Duygulardan bahsederken, sebep-sonuç ilişkisini görebilmeleri için onları davranışlarla ilişkilendirin. Örneğin, “Burak üzgün hissediyor, çünkü Mert kamyonunu aldı. Burak’ın daha iyi hissetmesine ne yardımcı olabilir? ”Bunu hem kurgusal hem de gerçek hayatta hikayeleştirerek ve rol oynama yoluyla da yapabilirsiniz. Bu sayede çocuğunuzun başkalarında gördüğü duygular ile yaşadıkları deneyimler arasında bağlantılar kurabilirsiniz.
