Ergenlik sosyal olarak oluşmuş bir kavramdır aslında. Endüstri dönemi öncesi toplumda, çocuklar fiziksel olgunluğa eriştiklerinde yetişkin olarak kabul edilirdi; ancak bugün ergenlik olarak bilinen çocukluk ve yetişkinlik arasında uzun bir zaman oluşmuştur.
Ergenlik dönemi, bireyin en önemli gelişim dönemidir. Bu gelişim dönemini sağlıklı geçiren, bedenini ve bilişsel, duyuşsal yapılarını tanıyan ergenler, gelecekte sağlıklı birer yetişkin olacaklardır. Her ne kadar garip olsa da, cinsellik eğitimi bir ebeveynin sorumluluğundadır. Ergenlik çağındaki çocuğunuzun okulda öğrendiklerini pekiştirerek ve destekleyerek, ömür boyu sağlıklı cinsellik için zemin hazırlayabilirsiniz.
Ancak, burada en önemli nokta sizin cinsellik konusunda ne bildiğinizdir. Eğer sizin yanlış veya eksik bilgileriniz olduğunu düşünüyorsanız öncelikle kendiniz bu konu hakkında bilgi sahibi olmaya çalışın.
Cinsel Olgunlaşma
Bir çocuğun ikincil cinsiyet özelliklerini geliştirdiği bir aşamadır. Birincil cinsiyet özellikleri, kızlarda uterus ve yumurtalıklar ve oğlanlarda ise testisler gibi üreme için özel olarak ihtiyaç duyulan organlardır. İkincil cinsiyet özellikleri, doğrudan cinsel organları içermeyen cinsel olgunlaşma belirtileridir. Kadınlarda bu, göğüs gelişimini ve kalça genişlemesini içerirken, erkeklerde sakal gelişimi ve sesin derinleşmesini içerir. Her iki cinsiyette kasık ve koltuk altı kıllarının gelişimi ve ter bezlerinin gelişimi artar.
Testisler öncelikle testosteron salgılar ve yumurtalıklar östrojen salgılar; bu hormonların üretimi, cinsel olgunlaşma gerçekleşene kadar yavaş yavaş artar. Kızlar regl olur, adet dönemlerinin başlangıcı, genellikle 12-13 yaşlarındadır, erkekler ise ilk boşalma, 13-14 yaşlarında yaşarlar. Erkeklerde yüz kılları tipik olarak 14 yaş civarında görülür.
CINSEL EĞİTİMİN AMAÇLARI VE ÖNEMİ
- Bireylerin doğru karar verme becerilerinin geliştirilmesi ve sağlıklarıyla ilgili seçenekleri düzenleme becerilerinin öğretilmesidir.
- Kendilerine ve başkalarına zarar vermemeyi öğrenmelerinin sağlanabilmesidir.
- Verecekleri kararların sorumluluğunu üstlenen bireyler olarak yetiştirilmelerine katkı sağlanabilmesidir.
- Yaş, cinsiyet, cinsel yönelim (cinsel kimlik), ekonomik durum, milliyet, din farkı olmaksızın cinselliğin, insan yaşamının her döneminde çok önemli bir değer olduğunun kavrayabilmesidir
- Cinsel bilgilerin doğru bir biçimde tanımlanabilmesi, doğru bilgi kaynaklarına ulaşabilme becerisinin geliştirilmesidir.
- Gençlerin, akranlarından veya yakın çevrelerinden yanlış ve eksik edinilen cinsel bilgiler yerine, doğru bilgiler dinip yanlış ve eksik bilgierin zararku etkilerinden kurtulabilme olanağına kavuşmalarıdır.
- Erinlik ve ergenlik dönemlerinde bedensel ve psikolojik değişikliklerin arkında olunması ve duyulan kaygının azaltılmasının sağlanabilmesi.
- Bireysel farklılıklara saygı duymanın toplumsal bir değer olarak kavranmasının sağlanabilmesidir.
- Cinsel istismar konusunda bilgilenmeleri ve korunmayı öğrenme becerilerinin geliştirilmesidir.
ÇOCUĞUNUZDA OLUŞTURMANIZ GEREKEN DEĞERLER
- Cinsellik yaşamın doğal ve sağlıklı bir parçasıdır.
- Her insan özeldir ve değerlidir.
- Cinselliğin, her bireyin yaşamındaki yeri ve anlamı farklıdır.
- çocuklar cinsiyeti gözetilmeden sevilmelidir. Kız ve erkek çocuklarına eşit davranılmalıdır.
- Cinselliğin bedensel, etik, psikolojik, toplumsal ve duygusal boyutları vardır.
- Her insanın onuru vardır. Başkalarının davranışlarına saygı göstermek, kendi davranışlarımızı küçüksemek değildir.
- Cinselliği yaşamak; zorlayıcı, sınırlayıcı, suçlayıcı olmamalıdır; bedensel ve psikolojik yönden zarar vermemelidir; kişiye özeldir; yasal olmalıdır; bir başkasının hak ve özgürlüklerini tehdit etmemelidir; karşılıklı güven içinde olmalıdır.
EBEVEYN OLARAK NASIL EĞITIM VEREBILIRIM?
Cinsellik, filmlerin, oyunların ve reklamların başlıca konusudur. Sürekli bu konudan kaçınmak genellikle zordur. Ancak ebeveynler ve gençler konuşmaya ihtiyaç duyduğunda, bu her zaman kolay değildir. Mükemmel anı beklerseniz, en iyi fırsatları kaçırabilirsiniz. Bunun yerine, cinsel eğitimi sürekli bir konuşma olarak düşünün.
İşte başlamanıza ve konuşmanın devam etmesine yardımcı olacak bazı fikirler:
- Anı kaçırmayın. Bir TV programı veya klip cinsel davranışla ilgili sorunları gündeme getirdiğinde, eğitim için bunu bir araç olarak kullanabilirsiniz. Arabada yolculuk yapmak veya alışveriş yapmak gibi günlük aktivitelerin bazen konuşmak için en iyi fırsatları sunduğunu unutmayın.
- Dürüst olun. Rahatsızsanız, söyleyin – ama konuşmaya devam etmenin önemli olduğunu açıklayın. Çocuğunuzun sorularını nasıl cevaplayacağınızı bilmiyorsanız, cevapları bulmayı veya birlikte aramayı teklif edin.
- Doğrudan olun. Oral seks ve cinsel ilişki gibi belirli konular hakkındaki duygularınızı açıkça belirtin. Vajinismus, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar ve plansız hamilelik dahil olmak üzere riskleri objektif olarak sunun. Oral seksin cinsel ilişkiye risksiz bir alternatif olmadığını açıklayın.
- Çocuğunuzun bakış açısını sorun. Cinsel aktivitenizi caydırmak için çocuğunuza ders vermeyin veya korkutma taktiklerine güvenmeyin. Bunun yerine dikkatlice dinleyin. Çocuğunuzun baskılarını, zorluklarını ve endişelerini anlayın.
- Gerçeklerin ötesine geçin. Çocuğunuzun cinsellik hakkında doğru bilgiye ihtiyacı var – ancak duygular, tutumlar ve değerler hakkında konuşmak da önemlidir. Etik ve sorumluluk sorularını kişisel veya dini inançlarınız bağlamında cevaplayabilirsiniz.
- Daha fazla bu konuyla ilgili sizinle konuşabileceğini bilmesini sağlayın. Çocuğunuzun soruları veya endişeleri olduğunda sizinle cinsellik hakkında konuşmasının uygun olduğunu ona hissettirin. “Bana gelmene sevindim” diyerek sorularını ödüllendirin. Unutmayın ki size sormazsa bu soruları sormaktan vazgeçtiği anlamına gelmeyecektir. Yanlış bir şey öğrenmesindense size sorması daha sağlıklı olacaktır.
ZOR KONULARI ELE ALMAK
Gençler için cinsel eğitim, tecavüz, eşcinsellik gibi diğer zor konuları içerir. Bunun gibi sorulara hazırlıklı olun:
- Seks için hazır olduğumu nasıl bileceğim? Çeşitli faktörler – akran baskısı, merak ve yalnızlık bazı gençleri erken cinsel aktiviteye yönlendirebilir. Çocuğunuza beklemenin uygun olduğunu hatırlatın. Seks yetişkin bir davranıştır. Bu arada, sevgiyi ifade etmenin birçok yolu vardır – samimi görüşmeler, uzun yürüyüşler, el ele tutuşma, müzik dinleme, dans etme, öpme, dokunma ve sarılma seçeneklerinin olduğunu belirtebilirsiniz.
- Erkek arkadaşım veya kız arkadaşım seks yapmak istiyor, ama ben yapmak istemiyorum? Hiç kimsenin bir yükümlülük veya korku duygusundan seks yapmaması gerektiğini açıklayın. Kişi bir yabancı ya da çocuğunuzun görüştüğü biri olsa da, zorla seksin herhangi bir şekli tecavüzdür.
- Hayır her zaman hayır anlamına gelir. Alkol ve uyuşturucuların yargıyı bozduğunu ve inhibisyonları azalttığını vurgulayarak böyle eylemlere geçmeden önce sağlıklı karar alabilmesini vurgulayın. Partnerine saygı duyması gerektiğini öğretin.
- Ya eşcinsel olduğumu düşünürsem? Birçok genç bir noktada eşcinsel ya da biseksüel olup olmadıklarını merak eder. Çocuğunuzun cinsel cazibeyi keşfetmeye başladığını anlamasına yardımcı olun. Bu duygular zaman geçtikçe değişebilir. Ve eğer değişmezse, bunda bir problem olmadığını belirtin.
Çocuğunuzun eşcinsel olduğu yönündeki sorularına veya iddialarına olumsuz yanıt vermenin olumsuz sonuçları olabilir. Ailenin kabulü olmayan lezbiyen, gey, biseksüel ve transseksüel (LGBT) gençlerin cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, madde bağımlılığı, depresyon ve intihar girişimi riski artmaktadır. Ailenin kabulü bu risklere karşı koruma sağlayabilir.
Her şeyden önce, çocuğunuza onu koşulsuz sevdiğinizi belirtin. Konuştuğunuzdan daha fazla dinleyin. Çocuğunuzun anlaşıldığını hissetmesini sağlayın.
SAĞLIKLI VE SAĞLIKSIZ İLİŞKİLER HAKKINDA BİLGİ VERMEK ÖNEMLİ
Gençlerin bugün neyin doğru neyin yanlış olduğu ile ilgili öğrendikleri dersler gelecekteki ilişkilerine aktarılacaktır. Sağlıklı bir ilişkiyi neyin oluşturduğu ve neyi oluşturmadığı hakkında şimdi ergenlik dönemindeki çocuğunuzla konuşmak önemlidir.
Bu yazı yeterli gelmediyse çocuğunuza cinsel eğitimle ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek için yazılmış olan bir çok kitap ve kaynak var onları okuyabilirsiniz. Ayrıca, çocuğunuza cinsel eğitimle ilgili bilgi veren kitapları alabilirsiniz. Çocuğunuzun bu eğitimi alması onun aklına kurt düşürmek gibi olmayacak aksine sağlıklı ve doğru kararlar verdiği bir eğitim olacaktır.